Ngài Thượng thư Tôn Thất Hiệp trong sách Đại
( A brege de l’histoire d’Annam của Alfred Schreiner – Saigon- 1906, trang 148 ở sách -161 ebook )
( Dịch : Quân nghịch ( chỉ quân VN) trước bị ép ra khỏi hai chổ đô hội ấy, nhưng họ không đi xa bao nhiêu. Một phần rút vô các đồn Thuận Kiều, ở đó có tướng Tôn Thất Hiệp dẫn chừng 1000 quân xông tới trước để đóng quân tại làng Chí Hòa, cách Sài Gòn chừng 5km và cách Chợ Lớn chừng 4km. Quan chỉ huy này lệnh xây tại đó một cái đồn ở xa đường một ít ( Đồn Tiền), ta cái mà về sau ta gọi là “ cựu đồn Chí Hòa”; hai đồn khác ( Đồn Hữu với Đồn Tả ) ở hai bên cách chừng bốn trăm thước. Ông Tôn Thất Hiệp ở đó yên được hơn một năm )
Trang 149 ở sách ĐNQLS ( trang 162 ebook) :
(Dịch: Trước ta có nói quân nghịch ( quân VN) rút lui vài ngàn thước và lập đồn lũy chắc chắn mà ở tại Chí Hòa. Trong mấy ngày đầu, tháng tư năm 1860, ông Tôn Thất Hiệp phải binh giao lân đến đánh tại đó và lấy Đồn Hữu đi, song không tiến tới được, vì mắc nhiều đồ cuộc cản trở tập trung chung quanh mấy đồn khác. Chiều tối quân phải rút về, bỏ lại trong Đòn Tiền sáu người lính thủy tử trận. Quân An Nam không thể chôn thây họ.
Cũng ông Tôn Thất Hiệp này lệnh tấn công vào chùa Clochetons ( Kiểng Phước tự ) trong tháng sáu ( năm 1860) ( sẽ nói sau). Khi người thất trận rồi thì quan Kinh lược Nguyễn Tri Phương mới đến mà quản đốc việc binh.)
===========================================================
Ngài Thượng Thư, Khâm sai đại thần Tôn Thất Hiệp ( còn viết là Hạp ), Tổng Thống Quân Vụ Đại Thần, Gia Định Quân Thứ trong tạp chí BAVH năm 1928
( Dịch : Nhưng sau khi thất trận ở Tourane, thì những toán quân Pháp, bằng đường biển, đã chạy trở lại Nam Kỳ, và tấn công đồn Phú Thọ ( Gia Định) mà Tôn Thất Hạp ( tức Hiệp, ghi chú của TTT ) vừa mới xây dựng- Phạm Tịnh, chỉ huy đồn, bị thương nặng, phải rút vào bên trong với các toán quân của ông. Tôn Thất Hạp tiến tới trước quân Pháp và phóng cho họ một trận đánh đẫm máu, trong lúc chiến trận đang xãy ra thì người ta đã đếm được vô số người tử trận trong cả hai chiến dịch. Các toán quân Pháp vẫn giữ đường biển để lui quân, ít ra là sau khi đã phóng hỏa đốt hét các đồn của lính An Nam. )
